ngô thù du

NGÔ THÙ DU

cây ngô thù du

Mô Tả: Cây cao chừng 2,5-5m. Cành màu nâu hay tím nâu, khi còn non có mang lông mềm dài, khi gìa lông rụng đi, trên mặt cành có nhiều bì khổng. Lá mọc đối, kép lông chim lẻ. Cả cuống và lá dài độ 15-35cm, hai đến 5 đôi lá chét có cuống ngắn. Trên cuống lá và cuống lá chét có mang lông mềm. Lá chét dài 5-15cm, rộng 2,5-5cm, đầu lá chét nhọn, dài, mép nguyên, 2 mặt có lông màu nâu mịn, mặt dưới nhiều hơn, soi lên ánh sáng sẽ thấy những điểm tinh dầu. Hoa đơn tính khác gốc; đa số những hoa nhỏ tụ thành từng tán hay đặc biệt thành chùm. Cuống hoa trông to thô có nhiều lông, màu nâu mềm. Hoa màu vàng trắng, hoa cái lớn hơn hoa đực. Nhập của Trung Quốc.

Tác dụng của Ngô thù du

-Kiện tỳ trừ phong , cầm nôn,

-Giảm đau, làm hạ huyết áp,

Chủ trị:

 Trị nghịch nôn, nuốt chua, đầu đau do quyết âm bệnh, tạng hàn, nôn mửa, tiêu chảy,bụng trướng đau, cước khí, sán khí, miệng lở loét, răng đau,thấp chẩn, thủy đậu

Ứng dụng lâm sàng:

-Trị nôn do vị hàn khí nghịch: Ngô thù tán bột mịn, mỗi lần uống với nước sôi ấm 2 - 5g.

-Trị nôn kèm đau bụng, ợ chua: Ngô thù, Gừng nướng lượng bằng nhau tán bột mịn, mỗi lần uống 3 - 5g với nước sôi ấm.

-Trị các chứng đau do hàn như đau đầu, đau bụng, đau cước khí:Ngô thù 5g, Đẳng sâm 10g, Đại táo 10g, Gừng tươi 20g, sắc uống ấm.

- Trị viêm dạ dày mạn, đau bụng kèm đau sườn ngực, nôn, ợ chua, mồm đắng :Tả kim hoàn (Đơn khê tâm pháp): Hoàng liên (tẩm nước gừng sao) 6 phần, Ngô thù du (ngâm nước muối) 1 phần, sấy khô tán bột mịn làm hoàn. Mỗi lần uống 3 - 6g..

- Trị đau bụng đầy do hàn, cước khí: Ngô thù 4g, Bình lang, Mộc qua đều 10g, sắc uống ấm.

- Trị đau bụng quặn từng cơn: Ngô thù 4g, Tiểu hồi 3g, Mộc hương 5g, Xuyên luyện tử 10g, sắc uống ấm.

-Trị lóet mồm: dùng bột mịn Ngô thù du gia giấm vừa đủ làm thành hồ cho vào miếng vải bó vào huyệt Dũng tuyền và vùng 1/3 trước lòng bàn chân, 24 giờ sau lấy ra

-Tăng cường tiêu hóa: Ngô thù du, Mộc hương đều 2g, Hoàng liên 1g, sấy tán thành bột trộn đều chia 3 lần uống trong ngày.

-Bìu dái chảy nước ngứa ngáy: Ngô thù du sắc nước rửa.

-Trị nhức răng: Ngô thù du ngâm rượu, ngậm một lúc rồi nhổ.

-Trị chàm (thấp chẩn): Ngô thù du 40g (sao), Mai mực 30g, Lưu hoàng 8g, tán bột mịn trộn đều. Trường hợp chảy nhiều nước, bôi bột khô; trường hợp chàm khô, trộn với dầu thầu dầu hay dầu mù u, bôi 2 ngày 1 lần, bôi xong dùng vải bọc lại.

Liều dùng

Liều thường dùng cho thuốc uống: 1,5 - 5g. Dùng ngoài theo yêu cầu.

Chú ý:Ngô thù rất táo dễ hao khí động hỏa, sinh mụn nhọt, mờ mắt, không nên dùng lâu dùng nhiều. Thận trọng lúc dùng cho bệnh nhân âm hư nội nhiệt.